Δευτέρα 15 Ιουλίου 2013

Γιατί η γάτα μου σταμάτησε να χρησιμοποιεί το «κουτί άμμου»?

Γιατί η γάτα μου σταμάτησε να χρησιμοποιεί το «κουτί άμμου»? (Mέρος Α΄)
Το να μην χρησιμοποιούν οι γάτες το κουτί άμμου είναι ίσως το πιο κοινό πρόβλημα όλων των ιδιοκτητών γατιών. Μια γάτα μπορεί να αποφεύγει το κουτί κατά τη διάρκεια ενός ιατρικού προβλήματος, γιατί δεν της αρέσει το συγκεκριμένο κουτί, γιατί είναι τοποθετημένο σε λάθος σημείο ή λόγω συναισθηματικών διαταραχών.
Οι πιο κοινοί λόγοι είναι:
-    Η γάτα υποφέρει από ένα ιατρικό πρόβλημα που συνδέεται με το ουροποιητικό σύστημα ή μια περίοδο δυσκοιλιότητας.
-    Ο ιδιοκτήτης άλλαξε τη μάρκα ή τον τύπο της άμμου.
-    Ο ιδιοκτήτης άλλαξε τη θέση του κουτιού ή αντικατέστησε το παλιό με ένα νέο κουτί.
-    Ο ιδιοκτήτης δεν κρατά το κουτί τόσο καθαρό όσο η γάτα θέλει να είναι ή χρησιμοποιεί πολύ σκληρό προϊόν καθαρισμού.
-    Η θέση του κουτιού δεν είναι αρκετά απομονωμένη ή είναι σε μέρος όπου έχει αρκετή κίνηση.
-    Το σπίτι είναι πολύ μεγάλο για ένα μόνο κουτί.
-    Η γάτα δεν μπορεί να έχει πρόσβαση στο κουτί (η πόρτα του δωματίου όπου είναι το κουτί έκλεισε κατά λάθος).
-    Η γάτα δεν έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί το κουτί γιατί εμποδίζεται από άλλο ζώο στο σπίτι.
-    Η γάτα είχε στο παρελθόν κάποια κακή εμπειρία με το κουτί και τώρα κάνει συσχετισμό.
-    Υπάρχουν πολλές γάτες και δεν υπάρχει αρκετή περιοχή γι΄αυτές ή τα αντίστοιχα κουτιά.
-    Υπάρχουν ή μυρίζουν αδέσποτες γάτες κοντά στο έδαφος της γάτας σας.
-    Με την πάροδο του χρόνου, η γάτα έχει αναπτύξει μια αποστροφή για το συγκεκριμένο κουτί.
-    Η γάτα δεν είχε εκπαιδευτεί σωστά από την αρχή για να χρησιμοποιεί το κουτί.
-    Η γάτα έχει στρεσαριστεί από μια αλλαγή στη ρουτίνα ή το περιβάλλον, όπως ένα νέο μωρό, νέα έπιπλα, αλλαγές στο πρόγραμμα εργασίας, διακοπές, επισκέπτες της μιας νύχτας ή μια κίνηση.
Πρώτα απ΄ όλα, δεν τιμωρούμε τη γάτα με κανέναν τρόπο για την ανάρμοστη συμπεριφορά της. Χτύπημα (έστω και ελαφρύ), βρέξιμο με νερό όταν ουρεί σε λάθος μέρος, φωνές για να τρομάξει ή να την ρίξετε από ύψος στο κουτί δεν θα λειτουργήσει. Είναι περισσότερο πιθανό, η τιμωρία να αυξήσει το πρόβλημα.
Για να επιλύσετε το πρόβλημα, θα πρέπει να:
1. Καταλάβετε γιατί η γάτα αποφεύγει το κουτί
2. Μειώσετε την ένταση της γάτας / εξαλείψετε ιατρικά προβλήματα
3. Κάνετε το κουτί πιο επιθυμητό και
4. Κάνετε τις «ακατάλληλες θέσεις» για σας, ανεπιθύμητες για τη γάτα

1. Γιατί η γάτα αποφεύγει το κουτί
Ιατρικοί λόγοι
Πριν κάνετε οτιδήποτε, πηγαίνετε τη γάτα στον κτηνίατρο για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει ιατρικό πρόβλημα. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι, αν μια γάτα τριγυρνάει στο κουτί για να ουρήσει αλλά δεν ουρεί, αυτή είναι μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης που απαιτεί άμεση επίσκεψη στον κτηνίατρο. Αν η γάτα σας πάσχει από νοσήματα του ουροποιητικού ή είναι μεγάλη σε ηλικία, φροντίστε να κάνετε την πρόσβαση στο κουτί εύκολη, καθώς η αναρρίχηση μπορεί να γίνει πολύ επώδυνη και αυτό να έχει ως αποτέλεσμα τη μη χρησιμοποίηση του κουτιού.
Μερικές φορές, αν μια γάτα χτυπήσει στο κουτί, θα συνδέσει το κουτί με τον πόνο και θα το αποφεύγει, ακόμη και όταν το ιατρικό πρόβλημα θα έχει λυθεί.
Εάν έχετε γάτο, όχι στειρωμένο και «ψεκάζει», αυτό δεν είναι πρόβλημα που αφορά το κουτί  - καθώς ο γάτος σας απλά μαρκάρει την περιοχή του. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, η στείρωση θα σταματήσει το πρόβλημα.
Υγειονομικοί λόγοι
Μερικές γάτες θα χρησιμοποιήσουν το κουτί, ακόμη και αν αυτό έχει να καθαριστεί για μία εβδομάδα. Άλλες θα βρουν ένα άλλο μέρος για να «πάνε», εάν το κουτί δεν καθαρίζεται καθημερινά. Μερικές γάτες θα "τα κρατήσουν" και θα προκαλέσουν οι ίδιες ιατρικά προβλήματα, ενώ άλλες απλώς θα ανέβουν σε μία γλάστρα ή θα πάνε σε ένα χαλί.
Λόγοι τύπου «άμμου»
Έχετε υπόψη σας, κατά την ένταξη μίας νέας γάτας στην οικογένεια σας, ότι μπορεί να έχει μάθει να χρησιμοποιεί ένα συγκεκριμένο είδος «άμμου». Μερικές γάτες μπορεί να έχουν μάθει στο "χαλίκι", άλλες μπορεί να έχουν μάθει να χρησιμοποιούν "άμμο" ή "χώμα", ενώ άλλες μπορεί να έχουν μάθει να χρησιμοποιούν λωρίδες εφημερίδας. Σε μερικές γάτες δεν αρέσει να είναι καλυμμένο το κουτί. Άλλες το προτιμούν. Κάποιες άλλες μπορεί να έχουν απέχθεια προς το άρωμα ή τη σκόνη που παράγεται από το ξύσιμο της άμμου. Μπορεί επίσης να έχετε καθαρίσει το κουτί με ένα έντονο σε άρωμα καθαριστικό το οποίο να ερεθίζει τη μύτη της.
Λόγοι τοποθεσίας
Συνήθως, μια γάτα είναι πιο άνετη αν το κουτί είναι μακριά από «έντονο» περιβάλλον. Εάν υπάρχουν πολύ θόρυβοι ή άνθρωποι που περπατούν γύρω, μπορεί να μην είναι σε θέση να χαλαρώσει. Οι γάτες πρέπει να γνωρίζουν ότι μπορούν να "ξεφύγουν". Αν το κουτί είναι σε μία θέση όπου δεν μπορεί να δει τα άλλα μέλη της οικογένειας όταν πλησιάζουν (ιδιαίτερα αν τα μέλη αυτά, πιθανά, την έχουν χτυπήσει, όταν αυτή ήταν ή έβγαινε από το κουτί), θα το αποφύγει τελείως.
Συναισθηματικοί λόγοι
Οι λόγοι αυτοί είναι πολύ πιο δύσκολο να διαγνωστούν και να επιλυθούν. Μερικές γάτες προσαρμόζονται στις αλλαγές και δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα, ενώ άλλες περνούν δύσκολες στιγμές και δημιουργούν ανάρμοστες (για μας) συμπεριφορές. Εάν η γάτα σας βρίσκεται τώρα σε μία τέτοια κατάσταση, ρωτήστε τον εαυτό σας τα ακόλουθα:
-    Έχετε προσθέσει ένα νέο μέλος στην οικογένεια σας (άνθρωπος, γάτα, σκύλος, κλπ.) ή έχει φύγει κάποιο? Οι γάτες έχουν αναπτυγμένο αίσθημα κυριαρχίας και η προσθήκη μιας νέας γάτας μπορεί να σημαίνει σύγκρουση, ειδικά αν και οι δύο αγωνίζονται να είναι "η πρώτη".
-    Υπάρχει μεγάλη πίεση, ένταση στη ζωή σας και το δείχνετε?
-    Συνέβη κάτι όταν ή γάτα ήταν στο κουτί άμμου ή ενδεχομένως ακόμα και μόνο που ήταν σε εκείνο το δωμάτιο? Π.χ. ένας δυνατός θόρυβος μέσα στο σπίτι ή έξω από αυτό.
-    Έχετε πρόσφατα ανακαινίσει ένα δωμάτιο, με εργάτες και άλλους ξένους να πηγαινοέρχονται μέσα στην περιοχή της?
-    Μετακομίσατε πρόσφατα σε ένα νέο σπίτι ή διαμέρισμα?
-    Μήπως πρόσφατα μετακινήσατε το κουτί άμμου σε διαφορετική θέση?
-    Μήπως το γατάκι αναρρώνει από κάποια ασθένεια?
-    Ίσως υπάρχει μια νέα γάτα στη γειτονιά που μπορεί να δει ή να μυρίσει?

2. Μείωση της έντασης της γάτας / εξάλειψη ιατρικών προβλημάτων
Εξάλειψη οποιονδήποτε ιατρικών προβλημάτων
Πριν κάνετε οτιδήποτε άλλο, πηγαίνετε τη γατούλα σας στον κτηνίατρο για να βεβαιωθείτε ότι δεν υπάρχει ιατρικό πρόβλημα (λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος κλπ). Να είστε σίγουροι ότι χρησιμοποιείτε σωστά όλα τα φάρμακα που έχουν πιθανά συνταγογραφηθεί για την περίπτωσή της και να είστε προσεκτικοί για να μην επαναληφθεί το πρόβλημα.
Μείωση ή  εξάλειψη του στρες (ένταση)
Βοηθήστε τη γάτα σας να αποβάλει το άγχος της περνώντας ποιοτικές ώρες μαζί της καθημερινά, άλλωστε είναι μέρος της οικογένειας σας. Θα της αρέσει που παίζετε μαζί της, όπως ακριβώς θα αρέσει και σε σας. Εάν έχετε προσθέσει ένα νέο μέλος στην οικογένειά σας, βεβαιωθείτε ότι παίρνει πολλή παραπάνω προσοχή. Στις γάτες αρέσει να γίνονται τα ίδια πράγματα, με τον ίδιο τρόπο, την ίδια στιγμή. Δημιουργήστε μία καθημερινή ρουτίνα, αν είναι δυνατόν, ώστε η γάτα να ξέρει πότε θα είστε σπίτι, πότε ή άμμος από το κουτί θα αλλάξει, πότε είναι η ώρα του παιχνιδιού και πότε είναι η ώρα για ύπνο. Να συστήνετε τους νέους ανθρώπους και τα ζώα αργά. Μην προσδοκάτε ότι εμφανίζοντας μία νέα γάτα στο σπίτι σας όλα τα πράγματα θα πάνε ομαλά. Μερικά ζώα μπορεί να πρέπει να περάσουν μία ημέρα ή μία εβδομάδα κάπως απομονωμένα μέχρι να μπορέσουν να συνηθίσουν τις μυρωδιές και τους ήχους καθώς και τις νέες δραστηριότητες που εμφανίζονται. Υπάρχουν διαθέσιμα προϊόντα στην αγορά για να συμβάλουν στην αντιμετώπιση του στρες στη γάτα σας, όπως τα ανθοϊάματα.

3. Κάνετε το κουτί άμμου πιο επιθυμητό

Εάν η γάτα σας έχει συνδέσει το κουτί με φόβο ή πόνο, το να πάρετε ένα εντελώς διαφορετικό κουτί, να αλλάξετε τον τύπο της άμμου που χρησιμοποιείται ή/και να μετακινήσετε το κουτί σε μια νέα θέση, μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Κοιτάξτε τη θέση που βρίσκεται το κουτί άμμου, με τα «μάτια» της γάτας σας και βεβαιωθείτε ότι βρίσκεται σε ένα μέρος όπου θα αισθάνεται ασφαλής και άνετη. Σκεφθείτε να τοποθετήσετε το κουτί στο μπάνιο, στην αποθήκη, στο πλυσταριό ή στο υπόγειο. Εάν πρέπει να είναι σε μια θέση όπου υπάρχει κίνηση, τοποθετήστε μερικές γλάστρες με φυτά μπροστά του για απόκρυψη. Εάν έχετε κουτί με κάλυμμα, πειραματιστείτε με το να αφαιρέσετε το καπάκι και να δείτε πώς η γάτα ανταποκρίνεται. Αλλάξτε τον τύπο της άμμου που χρησιμοποιείτε με μία που βγάζει λιγότερη σκόνη. Πάρτε ένα νέο κουτί άμμου και καθαρίστε το μόνο με σαπούνι και νερό. Μη χρησιμοποιείτε δυνατά απορρυπαντικά όπως χλωρίνη και αντιβακτηριδιακά σπρέι. Βεβαιωθείτε ότι καθαρίζεται το κουτί έξω από τον προσωπικό χώρο της γάτας σας. Εάν έχετε πάρει τη γατούλα σας από άλλο σπίτι, φροντίστε να μάθετε τον τύπο σκάφης και άμμου που χρησιμοποιούσε και βεβαιωθείτε ότι είναι στη διάθεσή της. Θα πρέπει να έχετε υπομονή, εάν θέλετε να αλλάξετε τον τύπο του κουτιού που χρησιμοποιεί η γάτα σας. Τοποθετήστε το νέο κουτί κοντά στην «ακατάλληλη» τοποθεσία. Δώστε στη γάτα σας λίγες ημέρες έως μία εβδομάδα για να συνηθίσει την κάθε νέα θέση. Μην μετακινείτε το κουτί πάνω από μισό μέτρο τη φορά, μέχρι να φτάσετε στην επιθυμητή για σας τοποθεσία.


4. Κάντε τις «ακατάλληλες θέσεις» για σας, ανεπιθύμητες για τη γάτα

Καθαρίστε την περιοχή πολύ καλά με νερό και σαπούνι ή με κάποιο απλό διάλυμα. Να θυμάστε ότι η μύτη της γάτας σας είναι πολύ καλύτερη από τη δική σας, έτσι πρέπει να βεβαιωθείτε ότι δεν μπορεί να μυρίζει ούρα ή άλλα απόβλητα. Μην χρησιμοποιείτε αμμωνία για να καθαρίσετε τις περιοχές. Εάν η γάτα χρησιμοποιεί το πάτωμά σας για τουαλέτα, καλύψτε την περιοχή με αλουμινόχαρτο και στερεώστε το με κολλητική ταινία ή χρησιμοποιήστε τα αντιολισθητικά πατάκια μπάνιου και τοποθετήστε τα με τις βεντούζες προς τα πάνω. Επειδή αυτά έχουν διαφορετική αίσθηση σε σχέση με το αρχικό δάπεδο, η γάτα συνήθως δεν θα επιχειρήσει να πάει επάνω τους. Στη συνέχεια ακολουθήστε τις παραπάνω οδηγίες σχετικά με τη σταδιακή τοποθέτηση του κουτιού στο μέρος που θέλετε. Εάν η γάτα χρησιμοποιεί για τουαλέτα το κρεβάτι ή τον καναπέ σας, κάντε αυτές τις περιοχές, μέρη για παιχνίδι, αγκαλιές και χάδια. Μπορεί να χρειαστεί να τοποθετήσετε ένα κουτί άμμου κοντά στο κρεβάτι ή στον καναπέ για λίγο διάστημα. Εάν η γάτα χρησιμοποιεί τις γλάστρες με τα φυτά σας για σκάψιμο και τουαλέτα, αντικαταστήστε αμέσως το χώμα με νέο, προκειμένου να διώξετε τη μυρωδιά η οποία θα έλκει τη γάτα σας να τις ξαναχρησιμοποιήσει. Στη συνέχεια, τοποθετήστε διακοσμητικές πέτρες πάνω από το χώμα (υπάρχουν στο εμπόριο σε διάφορα σχήματα και χρώματα ή μαζέψτε σε μία εκδρομή σας στο ποτάμι). Το νερό, το φως και ο αέρας θα εξακολουθεί να περνά για τη συντήρηση του φυτού σας, η γάτα σας όμως θα χάσει το ενδιαφέρον της. Μπορείτε επίσης να τοποθετήσετε κοντά στη βάση του φυτού ένα αποσμητικό χώρου με άρωμα λεμόνι.